در سال 1375 دانشگاه صنایع و معادن بیرجند، زیر نظر دانشگاه صنایع و معادن ایران تاسیس گردید و اقدام به پذیرش دانشجو در رشته های حفاری اکتشافی، فراوری مواد معدنی، نقشه کشی صنعتی،اکتشاف معدن،استخراج معدن، نرم افزار کامپیوتر، نرم افزار سیستم و مهندسی تکنولوژی ساخت و تولید (ماشین ابزار) نمود.

دانشگاه صنعتی بیرجند با همت وزیر محترم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جناب آقای دکتر زاهدی، وزیر محترم وزارت صنایع و معادن جناب آقای مهندس محرابیان و استاندار محترم استان خراسان جنوبی جناب آقای مهندس سید صولت مرتضوی و بنا به مصوبه سفر اول استانی هیأت دولت نهم به استان خراسان جنوبی و با دستور مستقیم ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران جناب آقای دکتر احمدی نژاد، با انتقال کلیه ساختمان ها و تأسیسات از دانشگاه صنایع و معادن ایران مرکز بیرجند به دانشگاه صنعتی بیرجند در تاریخ 1386/07/01 تأسیس گردید.

هدف از ایجاد این دانشگاه توسعه آموزش عالی در دیار علم و ادب و تحقق بخشیدن به آموزش و پژوهش و تربیت نیروهای انسانی متعهد و متخصص کیفی برای بخشهای صنعتی منطقه و میهن عزیز اسلامی، ایجاد قطب کیفی آموزش عالی برای جذب افراد مستعد، پاسخگویی به نیازهای پژوهشی بخش صنایع و بهره گیری از توانایی های علمی، تحقیقاتی و امکانات موجود در بخش صنایع می باشد.